تبدیل پایان نامه ارشد و دکترا به کتاب یکی از کارهای بسیار حرفه‌ای، علمی و تخصصی است. بسیاری از پایان‌نامه‌هایی که توسط دانشجویان در سطوح کارشناسی ارشد و دکترا نگارش شده است به دلیل دسترسی بسیار سخت جامعه علمی به آنها متاسفانه کاربردی پیدا نمی‌کنند و اغلب در کتابخانه‌های دانشگاه‌ها بدون استفاده باقی ‍‌می‌مانند. اگر به فرآیند نگارش یک پایان‌نامه نگاه کنید دانشجویان معمولاً چندین ماه درگیر نگارش آن هستند و حداقل دو یا چهار هیئت علمی دانشگاه درگیر تدوین آن می‌باشند. درحقیقت، پایا‌ن‌نامه‌ها عصاره تجربه دانشجویان و اساتید دانشگاه‌ درباره موضوعات خاص علمی هستند که متاسفانه در کشور ما تاکنون استراتژی برای به کارگیری و استفاده از آنها وجود نداشته است. به نظر می‌رسد با تبدیل پایان نامه ارشد و دکترا به یک کتاب و انتشار آن به صورت انبوه این امکان به وجود می‌آید که پایان‌نامه‌های دانشجویی دردسترس عموم قرار گیرند تا بتوان با حداکثر توان از نتایج و محتوای آنها استفاده نمود. با وب سایت چاپ کتاب نارون دانش همراه باشید.

تبدیل پایان نامه به کتاب ارشد و دکترا

آیا یک پایان‌نامه قابلیت تبدیل شدن به یک کتاب را دارد؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از پژوهشگران را درگیر خود نموده است. دلایل بسیار زیادی وجود دارد که بتوان با تکیه بر آنها سوال مورد نظر را با پاسخ مثبت همراه نمود. یکی از دلایل مهم آن این است که اغلب کتابهای دانشگاهی موجود در بازار کتاب مربوط به سال‌های بسیار دور هستند و طبیعتاً احتمال دارد از پیشرفت‌های علمی اخیر عقب‌تر باشند. در حالیکه در تدوین یک پایان‌نامه معمولاً از آخرین پژوهش‌ها و نتایج موجود در دنیا استفاده می‌شود و نتایج آن نیز بسیار به‌روز و برحسب آخرین تغییرات می‌باشد. دلیل دوم این است که پایان‌نامه‌ها معمولاً در کنار تئوری به کاربرد هم تمرکز دارند و کتابهایی که توانسته‌اند تئوری را با کاربرد آمیخته نمایند تبدیل به کتاب‌های مرجع شده‌اند.

در تبدیل پایان نامه ارشد و دکترا به کتاب چه نوع کتابهایی بدست می‌آید؟

کلاً می‌توان انواع فرمت‌های مختلف تبدیل پایان‌ نامه ارشد و دکترا به کتاب را در دو نوع مهم و کلی طبقه‌بندی کرد:

۱- کتابهای پژوهش ـ محور

برای تدوین یک کتاب پژوهش محور عموماً به این شکل عمل می‌شود که در آن از تمامی فصول یک پایان‌نامه استفاده می‌شود. برای مثال یک پایان‌نامه رشته روانشناسی یا مدیریت عموماً در فصل چهار آنها به بررسی آماری داده‌ها و تحلیل آنها پرداخته می‌شود و در فصول آخر معمولاً به تبیین چرایی نتایج بدست آمده پرداخته می‌شود. در این حالت می‌توان علاوه بر تدوین پایه‌های تئوری مربوط به چند متغیر که در بخش ادبیات پژوهشی پایان‌نامه‌ها ذکر می‌شود، به ذکر یک پژوهش انجام شده در کنار تئوری‌ها پرداخت و فصول دیگر پایان‌نامه را نیز به عنوان یک پژوهش زنده از متغیرهای مورد بررسی قرار گرفته در ادامه کتاب ارایه نمود.

۲- کتابهای تئوری ـ محور

در این نوع کتاب‌ها بیشتر سعی می‌شود به تولید و انعکاس پایه‌های نظریه‌ای موجود در حدود متغیرهای پژوهشی اقدام نمود. این کتب به لحاظ تئوری احتمالاً جدیدترین تئوری‌های مربوط به یک یا چند متغیر مورد بررسی را ارایه خواهند نمود و مزیت رقابتی خوبی در مقایسه با کتابهای موجود در بازار خواهد داشت.

هر دو نوع از کتاب‌ها می‌توانند در نوع خود کتابهای فوق‌العاده کاربردی و جذابی باشند و طرفداران بسیاری را در بازار کتاب به سمت خود بکشانند.

انتشارات نارون دانش در حیطه‌های مختلف در خدمت آندسته از دانشجویانی می‌باشد که قصد تبدیل پایان‌نامه خود به کتاب و چاپ و نشر آن دارند. طبیعی است فرآیند چاپ کتاب مستخرج دقیقاً همانند مراحل چاپ کتاب عادی خواهد بود و برای نشر آن تمامی مجوزهای مربوطه و مورد نیاز نیز اخذ خواهند شد.

بسیاری از نویسندگان کتاب بعد از اتمام نگارش کتاب آن را برای طراحی قبل از چاپ کتاب ارسال می‌کنند. طراحی کتاب مانند طراحی هر چیز دیگری صرفاً برای بهبود استفاده از آن انجام می‌شود؛ کما اینکه طراح کتاب عموماً با محتوای کتاب کاری ندارد و سعی می‌کند محتوای نگارش شده را به گونه‌ای آماده کند که خوانندگان براحتی بتوانند کتاب را مطالعه کنند. این مساله مهم است که نویسندگان کتاب اصول اساسی طراحی کتاب را بدانند و در فرآیند طراحی آن ـ چه خودشان این کار را انجام دهند و چه انجام آن را به طراح بسپارند ـ نظارت و دانش کافی را داشته باشند. ۷ توصیه طلایی و کاربردی برای انجام طراحی کتاب به شما این اطلاعات را خواهد داد تا بتوانید این کار را به سادگی انچام دهید یا ملاکی در دست داشته باشید که بتوانید کار طراح کتاب را ارزیابی کنید و اگر مشکلی در طراحی کتاب وجود داشته باشد آن را گوشزد کنید (بیشتر بخوانید: اصول طراحی صفحات اولیه کتاب).

۷ توصیه طلایی و کاربردی برای انجام طراحی کتاب

۱- عطف کتاب را عریض تر و گودتر کنید. به احتمال زیادی تاکنون با کتابهایی مواجه شده‌اید که خواندن آنها و ورق زدنشان به سختی صورت می‌گیرد. برای مثال دیده‌ایم که خوانندگان کتاب وقتی می‌خواهند کتاب را بر روی یک میز قرار داده و آن را مطالعه کنند با یک دست مانع از بسته شدن کتاب می‌شوند. این اتفاق زمانی می‌افتد که طراح به عریض‌تر کردن بخش عطف کتاب دقت کافی نداشته و این بخش کتاب از عرض خوبی برخوردار نیست.  به صورت نرمال عزف کتاب باید کمتر از ۲۵ میلیمتر نباشد که الینه این نیز بستگی به روشی دارد که کتاب به واسطه آن تولید خواهد شد. نوع چسب استفاده شده برای بخش عطف کتاب نیز بسیار مهم است. چسب گرم بعد از خشک شدن بسیار سفت و انعطاف پذیری کمی دارد و باعث می‌شود کتاب به صورت کامل بر روی زمین پهن نشود. اما چسب سرد بعد از خشک شدن انعطاف‌پذیری خوبی دارد و بر روی زمین به خوبی پهن می‌شود و هنگام مطالعه خودبه خود بسته نمی‌شود.

۲- عنوان کوتاه شده یا  running heads برای کتاب بگذارید. به طور معمول، در صفحات سمت راست کتاب عنوان کوتاه شده کتاب در بالای صفحه می‌آید و در صفحه سمت چپ اسم فصل آورده می‌شود. این کار باعث راهنمایی بهتر خوانندگان کتاب انجام می‌شود. معمولاً بهتر است در صفحه سمت چپ علاوه بر اسم فصل شماره فصل کتاب نیز آورده شود.

۳- شماره‌گذاری در کتاب را شفاف  ساده کنید. بهتر است صفحات اولیه کتاب که شامل صفحه عنوان، مشخصات نویسنده و ناشر، پیشگفتار و فهرست است را با حروف و یا اعداد رومی شماره گذار کنید. به محض شروع اولین فصل کتاب بهتر است شماره‌گذاری عددی شروع شود.

۴- فاصله بین کلمات رعایت شود. یکی از کلیدی‌ترین و مهمترین اصول طراحی کتاب آن است که کلمات به شکلی در کنار یکدیگر در درون کتاب قرار گیرند که به سادگی و به وضوح قابل خواندن باشند. بنابراین در فرآیند طراحی کتاب دقت کنید که فاصله بین کلمات به خوبی رعایت شده باشد و پاراگراف‌ها نیز از یکدیگر به خوبی قابل تمیز باشند.

۵- انتخاب کاغذ برای کتاب. انتخاب کاغذ در فرآیند طراحی کتاب بسیار مهم و ضروری است و می‌تواند در نوع حس خوانندگان کتاب تاثیرگذار و تعیین کننده باشد. کاغذ سفید و با شفافیت بالا چندسالی است که بیشترین استقبال را داشته است و میزان استفاده از ان نیز روز افزون شده است. با این حال، رنگ سیاه محتوای کتاب در کنار سفیدی براق کاغذ کتاب احتمال دارد مقداری چشم خوانندگان را اذیت کند. برخی از طراحان اعتقاد دارند که کاغذهایی که تا حدودی کرم رنگ هستند می‌توانند گزینه بسیار خوبی برای کتاب باشند زیرا هم چشم خوانندگان را اذیت نمی‌کنند. هم میزان استرس کمتری به خوانندگان وارد می‌کنند.

۶- جداول موجود در محتوای کتاب را شفاف‌تر و خواناتر ترسیم کنید. در بسیاری از مواقع در برخی کتابها می‌یینیم که جداول به صورت عرضی ترسیم شده‌اند و فاصله ستونهای آنها نیز برای اینکه جدول سول زیادی نداشته باشد زیاد انتخاب شده است. این جداول عمدتاً خوانایی خوبی ندارند. بهترین جداول، جداولی هستند که به صورت عمودی یا طولی طراحی شده‌باشند و فاصله هریک از ستون‌های آنها ۵ میلیمتر بیشتر نباشد.

۷- اخذ بازخورد از خوانندگان. انتشار کتاب یک مسیر مستقیم از ویرایش، طراحی و نهایتاً مرحله چاپ را سپری می‌کند و در این بین معمولاً کمتر توجهی به نظرات و دیدگاه‌های خوانندگان کتاب می‌شود. وقتی کتاب آماده شد، در اختیار خوانندگان کتاب قرار می‌گیرد و بهتر است سلایق و علایق آنها در هریک از مراحل ویرایش تا چاپ نهایی لحاظ گردد. بنابراین، ارتباطی متقابل با خوانندگان کتاب داشته باشید و سعی کنید نظرات آنها را دریافت و در صورت امکان اعمال کنید.

بسیاری از نویسندگان موفق امروزی (هم نویسندگان کتب دانشگاهی و هم غیردانشگاهی) موکداً توصیه می‌کنند که کسانی که می‌خواهند اقدام به چاپ کتاب کنند  هرچه زودتر برای خود وب‌سایتی داشته باشند. سوال اینجاست که چرا این نویسندگان چنین اهمیت زیادی به داشتن وب سایت می‌کنند؟ واقعیت این است که وب سایت برای شما و کتاب‌تان حسی از اعتبار و حرفه‌ای بودن را انتقال می‌دهد. وب سایت تنها جایی است که شما به عنوان نویسنده کتاب ۱۰۰ درصد کنترل خود را بر محتوای آن دارید. نویسندگان کتاب می‌توانند از این طریق به تبادل اطلاعات بپردازند و حتی بستری را برای فروش کتاب خود آماده کنند. اکنون به ذکر سه دلیلی که نویسندگان کتاب می بایست وب سایت داشته باشند می‌پردازیم. این سه دلیل برگرفته از بهترین و پرتکرارترین مزایایی است که نویسندگان بزرگ درباره داشتن وب سایت مطرح نموده‌اند (بیشتر بخوانید: نگارش کتاب پر فروش و چند پیشنهاد عالی برای آن).

سه دلیلی که نویسندگان کتاب می بایست وب سایت داشته باشند

۱- با داشتن وب سایت، شما می‌توانید جزییاتی از کتاب خود را ارایه دهید.

نویسندگان کتاب می‌توانند با داشتن وب سایت به روش‌های مختلف جزییاتی از کتاب خود را که در حالت عادی و بدون داشتن وب سایت نمی‌توانند کامل مطرح کنند، ارایه دهند. شما می‌توانید وجوه مختلف و جالب کتاب خود را در آن به خوانندگان وب سایت ارایه کنید و کتاب خود را به صورت تمام و کمال معرفی نمایید.

۲- وب سایت به نویسنده کتاب این اجازه را می‌دهد که با خوانندگان خود در ارتباط باشد.

به احتمال فراوان تابحال مشاهده نموده‌اید که در صفحات آغازین کتاب، نویسنده از خوانندگان خود درخواست می‌کند نظرات و انتقادات‌شان را نسبت به محتوای کتاب نوشته و به آدرس خاصی ارسال کنند. وب سایت دقیقاً می‌تواند این کار را به شکل بسیار عالی انجام دهد. وقتی خوانندگان شما کتاب را می‌خوانند می‌توانند از طریق وب سایت به اظهار نظر درباره کلیات و جزییات کتاب شما بپردازند. نظرات ارایه شده آن‌ها علاوه بر شما در معرض دید بازدیدکنندگان دیگری نیز قرار می‌گیرد و آن‌ها نیز می‌توانند علاوه بر شما به سایر بازخوردها پاسخ دهند.

اغلب، نویسندگانی که وب سایت ندارند بسیار سخت می‌توانند علائق درحال تغییر خوانندگان و نیازهای جدید آن‌ها را بشناسند. این نویسندگان اغلب به واسطه کم یا زیاد شدن فروش کتاب و میزان استقبال خوانندگان می‌توانند درک کنند که چقدر خوانندگان خود را راضی نگه داشته‌اند. با داشتن وب سایت، به راحتی می‌توان ادعا کرد که مدت زمان شناسایی نیازها و علایق نوظهور خوانندگان برای مولف کتاب به شدت کاهش می‌یابد و نویسنده کتاب می‌تواند سریعاً و بدون اتلاف وقت و انرژی روال کار خود را تغییر دهد.

۳- تاثیرگذاری فوق العاده در فروش کتاب.

وقتی شما کتاب خود را در ۱۰ یا ۲۰ فروشگاه عرضه می‌کنید شانس فروش کتاب خود را محدود به افرادی کرده‌اید که در یک مدت زمان خاص وارد آن ۲۰ فروشگاه شده‌اند و به احتمال چشم‌شان به کتاب شما افتاده است. در صورتی‌که اگر نویسندگان کتاب وب سایت داشته باشند روزانه از همه جای کشور و حتی جهان بازدیدکنندگان به وب سایت او دسترسی خواهند داشت و از آخرین آثار و کتاب‌های او مطلع خواهند شد. همچنین با داشتن یک وب سایت است که شما می‌توانید به صورت کامل و حرفه‌ای وارد شبکه‌های اجتماعی شوید و آثار و کتاب‌های خود را در معرض میلیون‌ها عضو شبکه‌های اجتماعی قرار می‌دهید.

در مطلب قبل به ذکر ۹ مورد از ویژگی های ظاهری چاپ کتاب پرداخته ایم که در این مطلب حاضر قصد داریم تا به ارایه بخش دوم آن بپردازیم (از این لینک برای مشاهده بخش اول استفاده کنید). در این بخش به ذکر ۶ مورد دیگر از این ویژگی‌های ظاهری چاپ کتاب خواهیم پرداخت که عبارتند از صفحه حق مولف، صفحه اهدا، یادداشت ناشر یا پیشگفتار مترجم، پیشگفتار، سیاستگذاری و قدردانی و فهرست مطالب.

ویژگی های ظاهری چاپ کتاب را بشناسید ـ بخش دوم

صفحه حق مولف، در پشت صفحه عنوان قرار می‌گیرد و در ان اطلاعات فهرست نویسی پیش از انتشار (فیپا) و نام مولف یا مولفان، مترجم یا مترجمان، ناشر، نشانی ناشر، محل، تاریخ و نوبت چاپ، شمارگان، قیمت و شابک کتاب ارایه می‌شود.

صفحه اهدا، در صورتی که کتاب به کسی اهدا شده باشد، این مطلب پس از صفحه حق مولف در صفحه فرد قرار می‌گیرد. پشت صفحه اهدا معمولاً خالی می‌ماند.

یادداشت ناشر یا پیشگفتار مترجم، قبل ار پیشگفتار مولف قرار می‌گیرد. اگر پیشگفتار توسط فردی دیگر تهیه شود، نام مولف پیشگفتار در پایان سمت چپ و اگر لازم باشد نام محل و تاریخ یک سطر پایین‌تر از نام مولف چاپ می‌شود.

پیشگفتار، معمولاً کوتاه است، در پیشگفتار مولف وارد جزییات کتاب نمی‌شود و این کار را در مقدمه یا در خود متن کتاب می‌دهد.

ویژگی های ظاهری چاپ کتاب را بشناسید ـ بخش دوم

سپاسگزاری و قدردانی، مولف در این قسمت از اشخاصی که او را به شیوه‌های گوناگون یاری داده‌اند یا با او همکاری کرده‌اند یا در کار چاپ توجه خاصی مبذول داشته‌اند و غیره، سپاسگزاری می‌کند.

فهرست مطالب، عبارتست از فهرست عنوان‌ها، بخش‌ها، و فصل‌ها به ترتیبی که در کتاب قرار گرفته‌اند و شماره صفحه شروع هریک در مقابل آنها ذکر می‌شود. فهرست مطالب از ضروریات هر کتاب است. اگر کتاب تصویرها و جدول‌های زیادی داشته باشد به ترتیب فهرست تصویرها و فهرست جدول‌ها چاپ می‌شود. محل قرار گرفتن آن بعد از پیشگفتار، و اگر کتاب پیشگفتار نداشته باشد بعد از صفحه عنوان است.

متن کتاب بخش اصلی و بدنه کتاب است و به صورت فصل‌های متعدد ارایه می‌شود. بعد از صفحه فهرست مطالب، اگر کتاب مقدمه داشته باشد ابتدا مقدمه و سپس متن می‌آید. آنچه در مورد این دو قسمت از نظر شکل ظاهری قابل گفتگو است عبارتند از: پاراگراف بندی، نقطه گذاری، پانویس یا زیرنویس. نوشتن نقل قول، در زیرنویس قواعد و  ضوابط خاصی دارد؛ شماره‌بندی داخل فصول یا متن، در صورتی که لازم باشد فصول، بخش‌ها، بندها و مطالب مهم کتاب شماره‌بندی شود، بهتر است برای این منظور از استاندارد تعیین شده پیروری شود.

چاپ کتاب در انتشارات نارون دانش

انتشارات نارون دانش یکی از برترین ناشرین در حوزه چاپ کتاب می‌باشد. صاحبان اثر می‌توانند از خدمات ویراستاری کتاب و همچنین صفحه آرایی کتاب این انتشارات بهره‌مند شوند. انتشارات نارون دانش با در اختیار داشتن تیم متخصص طراحی جلد کتاب این امکان را دارد که در زمینه مربوط به طراحی جلد کتاب نیز به صاحبان اثر خدمات تخصصی ارایه نماید. جهت برقراری ارتباط با ما می‌توانید از طریق صفحه تماس با ما اقدام نمایید.

در آماده‌سازی و چاپ کتاب علاوه بر محتوای آن و سایر اصول نگارشی، عناصر دیگری نیز وجود دارند که عدم رعایت آنها از ارزش کتاب می‌کاهد. در اینجا قصد داریم به ذکر عناصر اصلی و مهم یک کتاب بپردازیم (بیشتر بخوانید:اصول طراحی صفحات اولیه کتاب).

عناصر اصلی و مهم یک کتاب 

عناصر اصلی یک کتاب عبارتند از:

۱- نام نویسنده (یا نویسندگان به طور کامل)

۲- نام کتاب به طور کامل

۳- مشخصات نشر (شامل نام نشر، تاریخ نشر، محل نشر، و نام چاپخانه)

۴- تعداد تیراژ

۵- نوبت ویرایش

۶- نوبت چاپ

۷- قیمت کتاب

این عناصر هفتگانه عناصر اصلی و مهم موجود در یک کتاب هستند که هرگونه خدشه و اشکال در آنها می‌تواند باعث کم ارزش شدن کتاب گردد.

برخی از کتابها ترجمه شده هستند. در این کتابها علاوه بر عناصر هفتگانه ذکر شده در بالا، اطلاعات زیر نیز حتماً باید به کتاب افزوده شودند.

۱- نام نویسنده به زبان اصلی علاوه بر زبان فارسی

۲- نام کتاب به زبان اصلی یا زبانی که ترجمه از روی آن صورت گرفته است.

۳- تاریخ انتشار کتابی که ترجمه از روی آن صورت گرفته است.

۴- نام مترجم (یا مترجمان) به طور کامل

همانگونه که در فوق مشاهده می‌نمایید می‌توان چنین مطرح نمود که تمامی انواع کتابها ۱۱ عنصر اساسی دارند که برحسب اینکه کتاب ترجمه شده است یا تالیفی می‌باید به تفکیک این اصل هریک از اصول در درون کتاب رعایت گردد (بیشتر بخوانید: تالیف کتاب بهتر است یا ترجمه کتاب؟).

حال شاید از خود بپرسید که چرا به این عوامل فوق عناصر اصلی گفته می‌شود؟ مثلاً تعداد تیراژ و نوبیت چاپ چه اهمیت خاصی دارند؟ همه افرادی که به صورت حرفه‌ای کتاب می‌خوانند می‌دانند که تعداد تیراژ و نوبت چاپ دو فاکتور مهم خوانندگان برای ارزیابی کتابی هستند که مولف یا مولفان آن را نمی‌شناسند و یا اینکه از کیفیت محتوای کتاب اطلاعی ندارند. البته یکی از کاربردهای نوبت چاپ سنجش میزان محبوبیت کتاب است. مثلاً بسیاری از نویسندگان در کتاب خود مجبور هستند بعد از چاپ و به انتشار رساندن آن ویرایشاتی را اعمال کنند که این ویرایشات می‌تواند حتی ادامه دار نیز باشد. مثلاً یک کتاب دانشگاهی که مولف آن مجبور است برخی اطلاعات کتاب را بر حسب پیشرفت‌های انجام شده به روزرسانی کند تا کتابش حاوی مطلب قدیمی نباشد. در اینجا معمولاً نویسنده کتاب با دادن نوبت‌های ویرایش بر روی کتاب می‌تواند خوانندگان خود را راهنمایی کند.